تحقیق تاريخ مشهد از پيدايش تا آغاز دوره افشاريه

اشتياق آدمي به دانستن سرگذشت آدميان پيشينيان و شوق كندوكاو در شيوة زندگي انسانهاي ديگر، باني و باعث ثبت و ضبط وقايع و عامل پيدايش كتابها و مقالات متعدد تاريخي بوده و تاريخ هر ملت و شهري در حقيقت شرح رويدادها و معرف پيشينه فرهنگي، سنتها و باورهاي كلي و روابط . مناسبات سياسي، اجتماعي و اقتصادي مردم يك سرزمين است كه آدمي به مقتضاي نياز به آن سرزمين روي آورده و روزگاراني را به سر برده و از آن پاسداري نموده است.
تاريخ مشهد در حقيقت از پيدايش مشهدالرضا آغاز مي شود و اگر چه تا حدود شش قرن براي آن تاريخي مستقل لحاظ نشده و مشهد در اين دوران به عنوان تابعي از نوغان توس به شمار آمده است، اما به شهادت مستندات تاريخي، مشهد وجود داشته، و مي زيسته اگر چه فرصت استقلال نداشته است. پس به قطع تاريخي دارد نانوشته، كه مي تواند به انضمام شرح رويدادهاي دوران بعد كه به طور مستقلو مفصل نوشته شده است تكميل گرديده و تحت عنوانتاريخ مشهد از آغاز پيدايش تا كنون تدوين گردد. به ويژه آن كه تا كنون تاريخ سياسي جامع و مستقلي براي آن به نگارش در نيامده است.
تاريخ مشهد در اين دوران، شرح رويدادهاي ششصد ساله اي است كه توس كهن پس از مرافقتي بزرگوارانه و يا به اجبار، ميراث تمدن خويش را به او مي سپارد، چرا كه توس از آن زمان كه سناباد نوغانش مفتخر به پذيرش پيكر مطهر امام رضا (ع) گرديد به نيكي تولد شهري عظيم را در درون روستايي كوچك دريافت، و سپس ناظر بر باليدن او گرديد و هنگامي كه توس در توفان زرد مغول و تيمور، ويراني ديرينه هاي تاريخي خويش را به تلخي تجربه مي كرد، متحيرانه شاهد بود كه چگونه، مشهد پاي مي فشارد و حتي ميزباني آورگان همساية كهن سال خويش را بر عهده گرفته است. و در اين دوران توس غبط وار ناظر شكوفايي تمدن شهري مذهبي بر حول مرقد مطهر امام رضا (ع) در دهكدة سناباد بود، و نظاره مي كرد كه چگونه ارادتمندان آن حضرت، سناباد را موطن خويش ساخته و با شور ايمان و عشق ولايت، هنر و ايمان را به هم آميخته و با زيور اخلاص آراسته و به همت ايثار در مظهري شگرف بر مرقد و حرمش نثار نموده و به حراست از خشت خشت آن با نثار جان خويش ارادت مي ورزند را به گونه اي پاس مي دارند كه عموم ارباب تاريخ را بر اين سرافرازي به گواهي واداشته اند. بخش ديگر تاريخ مشهد كه در واقع شرح گسترش و پويايي و تاريخ دوران سروري اين شهر بر ديگر شهرهاي خراسان مي باشد، بسيار مفصل و دامنه دارتر است....