تحقیق در مورد عوامل موثر در تشكيل و تخريب خاكها ۱۵ ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ويرايش و آماده پرينت )

تعداد صفحه : 15 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

عوامل موثر در تشكيل و تخريب خاكها

كليه خاكهاي سطح زمين در نتيجه متلاشي شدن و خورد شدن سنگهاي قبر جامد زمين بوجود مي آيند, اين تغيير حالت يعني تبديل سنگ به خاك به دو طريق يكي طريق يكي طريق فيزيكي و ديگري طريق شيميائي صورت مي گيرد.

در طريق فيزيكي عمل گرمي و سردي هوا موثر مي باشد چه گرما سخت و سرماي شديد مخصوصا يخبندان موجب انبساط و انقباض سنگها شده باعث تلاشي سنگها و تبديل آن به خاك مي گردد, هر چه اتلاف درجه گرما و سرما شديد باشد اين تبديل بسرعت انجام مي شود در طريق شيميائي آبها موجب شستشو و نفوذ در شكاف سنگها شده ضمن حل مواد محلوله در خارج و داخل شكافها باعث متلاشي شدن سنگ و تبديل آن به خاك مي گردند. چنانچه در مناطق مجاور دو قطب بعلت سرماي فوق العاده اثر شيميائي آبها فوق العاده كم است ولي در مقابل متلاشي سنگها در اثر اختلاف درجه گرما و سرما مخصوصا" يخبندان بسرعت صورت مي گيرد. در مناطق استوائي بعلت وجود رطوبت و آب فراوان عمل شيميائي فوق العاده مي باشد نتيجه فعل و انفعال شيميائي شديد آنست كه كليه املاح و تركيبات خاك پس از متلاشي شدن شسته شده در صورت قابل نفوذ بودن خاك به طبقات زيرين زمين منتقل مي گردند.

در ايران آب و هواي گرم و مرطوب سواحل دريايي خزر بيشتر باعث تخريب شيميائي و شستشوي مواد و حمل آن از قسمتهاي سطحي به قسمتهاي تحتاني مي گردند برعكس در مناطق خشك و نيمه خشك جنوبي و شرقي بعلت زياد بودن اختلاف درجه حرارت تخريب بيشتر فيزيكي است.

الف- تغيير و تكامل خاكها

خاكهائي كه بدو طريق فوق بوجود مي آمده اند. بندرت در محل خود باقي مي مانند بلكه اغلب وسيله فرسايش (آب- باد- يخ) به محل ديگر منتقل مي شوند كه در اينصورت است خاكها يا انتقالي هستند يا محلي.

منظور از خاك محلي خاكي است كه پس از تشكيل در محل ايجاد خود باقي مانده و بجاي ديگر منتقل نشده باشد, اين نوع خاكها معمولا" زياد حاصلخيز نمي باشند و بطور كلي بدرد زندگي انسان نمي خوردند مانند خاكهاي مناطق قطبي چون خاكهاي اين مناطق بعلت مستور بودن غالب ايام سال در زير برف و يخ و عدم تحرك, بيشتر در رديف خاكهاي محلي بشمار مي روند. بدرد كشاورزي نمي خورند, به همين جهت زندگي نبات و حيوان و انسان در اين مناطق بزحمت امكان پذير مي باشد.

در مقابل خاكهاي انتقالي چون اين دسته از خاكها همين كه از جائي به جاي ديگر انتقال يافتند قهرا" با خاكهاي ديگر مخلوط مي شوند بعلاوه در حين انتقال بقاياي حيوانات و نباتات مرده و يا مواد آلي را كه در مسير واقعند با خود همراه مي برند اين دسته از خاكها از نظر كشاورزي و زندگي انسان فوق العاده اهميت دارند. بهترين نمونه اين خاكها را در مناطق معتدل مي توان يافت چون در اين مناطق مقتضيات جغرافيائي براي ايجاد خاكهاي مخلوط و رسوبي حاصلخيز از مناطق ديگر زمين مستعدتر است زيرا در اين نواحي كليه عوامل موثر در تشكيل خاك از قبيل عوام فيزيكي و شيميائي و يا آلي با اعتدالي كه مخصوص اقليم اين نواحي است دست به دست هم داده بهترين و حاصلخيزترين خاكهاي زمين را فراهم ساخته اند .

خاكهاي انتقالي بيشتر در جلگه ها و بستر روخانه ها ديده مي شود و به همين دليل است كه مهمترين مركز كشاورزي دنيا و بهترين مراكز اجتماعات بشري و فعاليتهاي اقتصادي و جامعه هاي كشاورزي در اين قبيل مناطقند و در ايران جلگه حاصلخيز و پربركت خوزستان و جلگه هاي آباد و معمور سواحل درياي خزر را براي نمونه مي توان نام بد.

خاكهاي زمين را مي توان از نظر ساختمان به سه نوع شني- رسي- مخلوط تشخيص داد, خاكهاي شني و رسي بعلت قابليت نفوذ فوق العاده آنها و عدم استعداد كافي جهت نگاهداري آب چون مناطق مركزي ايران از نظر اقتصادي و انساني اهميتي ندارند در مقابل در خاكهاي مخلوط است كه انسان مي تواند جامعه هاي كشاورزي و اجتماعات معتبر بوجود آورد بهترين نمونه آنرا در ايران مي توان در كوهپايه هاي سواحل درياي خزر و در دلتاهاي رودخانه ها خصوصا" دلتاي رود كارون يافت.

جنس خاكهاي زمين تا ميزان قابل توجهي بستگي به نوع عمل فرسايش دارد چنانچه نتيجه عمل سيلابهاي تند و رودخانه هاي پر شيب ايجاد خاكهاي شني و حاصل كار جريانات كند توليد خاكهاي رسي و نرم است.

مواد مختلفي كه خاك را بوجود مي آورد تركيب خاك را مشخص مي سازد خاكهائي كه به رنگ سياه است مواد نباتي و يا كربني زياد دارند و خاكهائي كه قهوه اي يا قرمز رنگند حاوي مقدار زياد اكسيد آهن مي باشند. خاك سياه بعلت مواد آلي كه در تركيب آن موجود است چون براي رشد سريع اغلب نباتات مفيد مي باشد بر ساير خاكها رجحان دارد.

ريزي و درشتي خاك ساختمان آنرا تشكيل مي دهد نوع ساختمان خاك در خاصيت آن موثر است بدين معني كه اگر ذرات خاك درشت باشد آب را در خود نگاه نمي دارد يا اگر بسيار ريز و فشرده باشد آب در آن با كمال آساني رسوخ پيدا نمي كند. بهترين خاكها آنست كه آب را خود جذب نمايد. و خوب آنرا نگاه دارد. در اغلب موارد قابليت توليدي خاك و مفيد بودن آن براي كشت و زرع و همچنين قابليت نگهداري رطوبت آن با ساختمان خاك رابطه مستقيم دارد از اين رو اطلاع درباره خاك و مطالعات جغرافيائي آن اهميت زياد دارد چه موقعيت كشاورزي نتيجه مستقيم تركيب و حاصلخيزي خاك مي باشد.

ب- عوامل تخريب خاكها

دو عامل بيش از هر چيز در تخريب خاكها موثر است:

يكي عامل طبيعي (فرسايش وسيله آب و باد) ديگر عامل انساني. در مورد اول فرسايش وسيله آب همانطور كه فراواني و كثرت آب در جلگه ها سبب آباداني و توسعه كشت و كار مي گردد در ارتفاعات موجب فرسايش خاك و حمل آن به نقاط پائين شيبها مي شود و يا در اراضي قابل نفوذ سبب رسوخ املاح خاك در داخل زمين مي گردد.آب به همان نحو كه براي جلگه ها رحمت است براي دامنه ها و ارضي بيگياه موجب زحمت مي باشد.

در ارتفاعات و شيبهاي خالي از پوشش گياهي رگبارهاي بهاري موجب جاري شدن سيلابهائي مي شوند كه مقادير معتنابهي از خاك دامنه ها را شسته به قسمت پائين دامنه ها حمل مي كنند تا جائيكه در نواحي كوهستاني كم پوشش گياهي ايران به مرور زمان فرسايش باران خاك زراعتي را از قسمتهاي مرتفع به طرف دره ها حمل كرده خاك زراعتي در دامنه ها كم شده است و بجاي خاك صخره هاي سنگ ظاهر گشته است اين وضع سبب شده كه در دره ها غالبا" خاكهاي نرم رسوبي (بافت ريز) يافت مي شود كه وسيله باران يا سيل از قسمتهاي مرتفع به آنجا برده شده است, دامنه هاي بي درخت و پوشش گياهي بيشتر در معرض خطر فرسايش آب قرار دارند.

عمومی و آزاد

فایل های جدید