تحقیق اولويت بندی زمانی و مکانی سيل خيزی زيرحوزه های آبخيز کوشک آباد خراسان رضوی

چکيده
كشور ايران به لحاظ موقعيت خاص جغرافيايي، در اكثر مناطق، از اقليمي خشك و نيمه خشك برخوردار بوده كه همه ساله با وقوع سيلابهاي فصلي با خسارتهاي جبران¬ناپذيري مواجه است. تحقيق حاضر به مكان¬يابي زيرحوز¬هاي موثر بر دبي اوج و حجم سيل، و اولويت¬بندي زماني و مكاني سيل¬خيزي زيرحوزه¬هاي آبخيز كوشك¬آباد خراسان رضوي با استفاده از مدل HEC-HMS، پرداخته است. در اين تحقيق پس از تعيين دوره-هاي هيدرولوژيكي و تهيه اطلاعات مورد نياز براي تهيه هيدروگراف سيل، از روش شبيه¬سازي هيدرولوژيكي SCS در تبديل رابطه بارش-رواناب در سطح زيرحوزه¬ها استفاده شد. به منظور استخراج هيدروگراف سيل خروجي حوزه از رونديابي آبراهه¬هاي اصلي به روش ماسكينگام استفاده گرديد. اولويت¬بندي زيرحوز¬ه¬ها از نظر سيل¬خيزي با كاربرد مدل HEC-HMS محاسبه شده و واسنجي لازم براي پارامترهايي چون تلفات اوليه، شماره منحني و زمان تاخير در هر دوره هيدرولوژيكي صورت گرفت. سپس با حذف متوالي و يك به يك زيرحوزه¬ها از فرايند رونديابي داخل حوزه، زيرحوزه¬ها بر اساس ميزان مشاركت در دبي اوج و حجم سيل خروجي حوزه در هر دوره هيدرولوژيكي، اولويت¬بندي گرديدند. نتايج تحقيق نشان داد از محل خروجي حوزه به طرف بالادست و بخش¬هاي مياني حوزه، تاثير زيرحوزه¬ها در دبي اوج سيل و حجم سيل خروجي كل حوزه افزايش مي¬يابد. همچنين ميزان مشاركت زيرحوزه¬ها در سيل خروجي حوزه و حتي بزرگي و كوچكي دبي و حجم سيل زيرحوزه¬ها، به مساحت آنها بستگي ندارد. به اين ترتيب، ارتباط بين سيل و مشاركت سيل زيرحوزه¬ها با مساحت آنها غير خطي است.  مقايسه اولويت¬بندي پتانسيل توليد سيل در دوره¬هاي هيدرولوژيكي متفاوت نيز از نظر آماري داراي اختلاف معني¬داري مي¬باشد. لذا با تمركز عمليات آبخيزداري و كنترل سيلاب بر اساس اولويت¬ها و مناطق تعيين شده در دوره¬هاي هيدرولوژيكي متفاوت، ضمن دسترسي به اهداف تحقيق، در هزينه¬هاي اجرائي، كاهش قابل توجهي پيش¬بيني مي¬گردد....