تحقیق در مورد دستاوردهاي‌ علمي‌ دربارة‌ نرخ‌ بهره‌ و تحليل‌ تأثير آن‌

تحقیق در مورد دستاوردهاي‌ علمي‌ دربارة‌ نرخ‌ بهره‌ و تحليل‌ تأثير آن‌

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ويرايش و آماده پرينت )

تعداد صفحه : 14 صفحه


 قسمتی از متن .doc : 

 

دستاوردهاي‌ علمي‌ دربارة‌ نرخ‌ بهره‌ و تحليل‌ تأثير آن‌

بر تورم‌ و وضعيت‌ اقتصاد ايران‌

‌ ‌

چكيده‌

يكي‌ از بارزترين‌ ويژگي‌هاي‌ اقتصاد اسلامي، عدم‌ وجود ربا در آن‌ است. در آيات‌ قرآن‌ و روايات‌ معصومان‌ بارها به‌ انسان‌ها سفارش‌ شده‌ است‌ كه‌ از اين‌ عمل‌ بپرهيزند. دستاوردهاي‌ علمي‌ دوران‌ اخير به‌ روشني‌ نشان‌ مي‌دهد كه‌ بهره‌ چگونه‌ باعث‌ ايجاد تورم‌ و بيكاري‌ مي‌شود. امروزه‌ كشورهاي‌ پيشرفته، سياست‌هاي‌ خود را در جهت‌ استفاده‌ از نظريات‌ علمي‌ پيشين‌ سازماندهي‌ مي‌كنند.

تجربيات‌ اخير نشان‌ مي‌دهد كاهش‌ شديد نرخ‌ بهره‌ و حتي‌ به‌ صفر رساندن‌ آن‌ امكانپذير است؛ ولي‌ برخلاف‌ تمام‌ دستورهاي‌ شرع‌ مقدس‌ اسلام، دستاوردهاي‌ علمي‌ و تجربيات‌ كشورهاي‌ پيشرفته، متأسفانه‌ در برخي‌ ممالك‌ اسلامي‌ از جمله‌ ايران، نرخ‌ بهره‌ بسيار بالا است. در مقالة‌ حاضر سعي‌ شده‌ است‌ در ابتدا جايگاه‌ نرخ‌ بهره‌ در شرع‌ مقدس‌ اسلام‌ روشن؛ سپس‌ عمده‌ترين‌ نظريات‌ علمي‌ دربارة‌ تأثيرات‌ نرخ‌ بهره‌ به‌طور خلاصه‌ بررسي‌ شود. در پايان‌ مقاله‌ نيز به‌ طور خلاصه، تشتت‌ آري‌ صاحب‌نظران‌ اقتصاد ايران‌ در زمينة‌ كاهش‌ يا افزايش‌ نرخ‌ بهره‌ كه‌ متغير سياست‌ پولي‌ در غالب‌ ديدگاه‌هاي‌ گوناگون‌ موجود است، بررسي‌ مي‌شود.

مقدمه‌

بيش‌ از يك‌ پنجم‌ آيات‌ قرآن، به‌طور كلي‌ يا جزئي‌ از آن‌چه‌ امروز به‌ عنوان‌ امور اقتصادي‌ فرد و جامعه‌ از آن‌ ياد مي‌شود، سخن‌ مي‌گويد؛ از جملة‌ اين‌ سخنان‌ مي‌توان‌ به‌ آيات‌ مكرر دربارة‌ حرمت‌ ربا و رباخواري‌ اشاره‌ كرد. در دين‌ مبين‌ اسلام‌ مشابه‌ با ديگر اديان‌ الهي، منبعث‌ از دستورهاي‌ وحي، مكرر از سوي‌ بزرگان‌ دين، به‌ انسان‌ها سفارش‌ شده‌ است‌ كه‌ از رباخواري‌ بپرهيزند؛ از جمله‌ مي‌توان‌ به‌ آيات‌ و روايات‌ ذيل‌ اشاره‌ كرد:

‌ ‌1. يَاأَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا لاَ‌ تَأكُلُوا الرٍّبَا أَضعَافاً‌ مُضَاعَفَةً‌ وَ‌اتَّقُوا اَ‌ لَعَلَّكُم‌ تُفلِحُونَ‌ وَ‌اتَّقُوا النَّارَ‌ الَّتِي‌ أُ‌عِدَّت‌ لِلكَافِرِينَ‌ وَ‌أَطِيعُوا اَ‌ وَ‌الرَّسُولَ‌ لَعَلَّكُم‌ تُرحَمُونَ.3

اي‌ مؤ‌منان! ربا [= سود پول] را چند برابر نخوريد. تقواي‌ الاهي‌ داشته‌ باشيد تا رستگار شويد. از آتشي‌ كه‌ براي‌ كافران‌ آماده‌ شده، بپرهيزيد و خدا و فرستاده‌ او را اطاعت‌ كنيد تا مشمول‌ رحمت‌ شويد.

‌ ‌2. يَمحَقُ‌ اُ‌ الرٍّبَا وَيُربِي‌ الصَّدَقَاتِ‌ وَ‌اُ‌ لاَ‌ يُحِبُّ‌ كُلَّ‌ كَفَّارٍ‌ أَثِيمٍ.4

خداوند، ربا را نابود مي‌كند و صدقات‌ را افزايش‌ مي‌دهد و خداوند هيچ‌ انسان‌ ناسپاس‌ و گنهكار را دوست‌ نمي‌دارد.

‌ ‌3. فَاًِن‌ لَم‌ تَفعَلُوا فَأذَنُوا بِحَربٍ‌ مِنَ‌ اِ‌ وَرَسُولِهِ‌ وَ‌اًِن‌ تُبتُم‌ فَلَكُم‌ رُؤ‌وسُ‌ أَموَ‌الِكُم‌ لاَ‌ تَظلِمُونَ‌ وَ‌لاَ‌ تُظلَمُونَ.5

اگر چنين‌ كنيد [= تحريم‌ ربا را اجرا نكنيد] بدانيد كه‌ با خدا و رسول‌ او به‌ جنگ‌ برخاسته‌ايد و اگر توبه‌ كنيد، اصل‌ سرمايه‌ از آن‌ شما است. در اين‌ حال، نه‌ ستم‌ كرده، و نه‌ به‌ ستم‌ تن‌ داده‌ايد.

‌ ‌4. از پيامبر اسلام9 روايت‌ شده‌ است‌ كه‌ به‌ امام‌ علي6 فرمود: «اي‌ علي! ربا هفتاد شعبه‌ دارد كه‌ آسان‌ترين‌ آن‌ در حد‌ زناي‌ مردم‌ با مادر خود در خانة‌ خدا است. گناهِ‌ يك‌ درهم‌ آن، از هفتاد بار زنا با محارم‌ در خانة‌ خدا بزرگ‌تر است».6

امام‌ صادق‌ فرمود: «هر گاه‌ خداوند بخواهد قومي‌ را نابود كند، ربا را ميان‌ آن‌ها ظاهر و معلوم‌ مي‌كند».7

‌ ‌5. امام‌ باقر6 فرمود: «خبيث‌ترين‌ شغل‌ها، كسب‌ و درآمد ربا است».8

‌ ‌6. پيامبر9 فرموده‌ است: «كسي‌ كه‌ رباخوار باشد، خداوند در قيامت‌ به‌ اندازة‌ ربايي‌ كه‌ خورده، شكمش‌ را از آتش‌ جهنم‌ پر مي‌كند و ساير اعمال‌ او را نمي‌پذيرد و پيوسته‌ مورد لعنت‌ خدا و فرشتگان‌ خواهد بود!»

از طرف‌ ديگر، دستاوردهاي‌ علمي‌ دوران‌ اخير، در تأييد دستورهاي‌ دين‌ اسلام‌ بر حرمت‌ ربا و رباخواري، تأكيد مي‌ورزند. مطالعات‌ نشان‌ مي‌دهد از جمله‌ مهم‌ترين‌ شاخص‌ها در اقتصاد، نرخ‌ بهرة‌ پولي‌ است. نرخ‌ بهرة‌ پول، تعيين‌كنندة‌ متغيرهاي‌ كلاني‌ از جمله‌ توليد، اشتغال‌ و قيمت‌ها است. بسياري‌ از اقتصاددانان‌ صاحب‌ نام‌ معتقدند: (به‌طور صريح‌ يا در لفافه) كه‌ بهرة‌ پولي‌ بزرگ‌تر از صفر، تخصيص‌ بهينة‌ منابع‌ را با اشكال‌ مواجه‌ مي‌سازد و به‌ بيكاري‌ و تورم‌ مي‌انجامد. امروزه‌ اقتصادهاي‌ پيشرفته‌ به‌ اين‌ ظرايف‌ علمي‌ عميقاً‌ توجه‌ دارند و سياست‌هاي‌ خود را در جهت‌ بهره‌گيري‌ هر چه‌ بيش‌تر از نتايج‌ پيشين‌ سازماندهي‌ مي‌كنند.

نرخ‌ بهرة‌ پولي‌ در اقتصادهاي‌ مدرن، مرتب‌ در حال‌ كاهش‌ است. تجربيات، حاكي‌ از آن‌ است‌ كه‌ در وضعيت‌ بالابودن‌ نرخ‌ بهرة‌ پولي، دستيابي‌ به‌ اهداف‌ اقتصاد كلان‌ محال‌ است. ما مفتخريم‌ كه‌ دين‌ اسلام‌ 1400 سال‌ پيش‌ با درنظر گرفتن‌ جميع‌ شرايط، به‌ دقايق‌ علمي‌ پيشين‌ و ديگر نكات‌ توجه‌ كرده‌ است؛ ولي‌ متأسفانه‌ آن‌چه‌ امروزه‌ در اقتصاد ايران‌ مشاهده‌ مي‌شود، خلاف‌ دستورهاي‌ ديني‌ و دستاوردهاي‌ علمي‌ است. هم‌اكنون‌ نرخ‌ بهره‌ (حدود 60 درصد) بسيار بالا است. طبيعي‌ است‌ كه‌ با اين‌ نرخ‌ بهره، نرخ‌هاي‌ بيكاري‌ و تورم‌ دو رقمي‌ را داشته‌ باشيم. از جملة‌ عمده‌ توجيه‌هايي‌ كه‌ امروزه‌ دربارة‌ وجود بهره‌ عنوان‌ مي‌شود، حفظ‌ ارزش‌ زماني‌ پول‌ به‌ سبب‌ تورم‌ است. در حالي‌ كه‌ دستاوردهاي‌ علمي، خلاف‌ نظر پيشين، رأي‌ مي‌دهند. طبق‌ نظريات‌ علمي، وجود تورم، به‌ سبب‌ وجود بهرة‌ پولي‌ اسمي‌ بزرگ‌تر از صفر است. در ادامه‌ به‌ ترتيب‌ به‌ بررسي‌ دستاوردهاي‌ علمي‌ دربارة‌ بهرة‌ پولي‌ خواهيم‌ پرداخت‌ و پس‌ از آن، واقعيات‌ اقتصاد ايران‌ را از ديدگاه‌هاي‌ گوناگون‌ در زمينة‌ نرخ‌ بهره‌ عرضه‌ خواهيم‌ كرد.9

دستاوردهاي‌ علمي‌

كينز (1936)

شايد مهم‌ترين‌ وجه‌ تمايز بين‌ اقتصاد كينز و اقتصاد نئوكلاسيك، نوع‌ نگرش‌ اين‌ دو مكتب‌ به‌ تقاضاي‌ پول‌ باشد. از ديدگاه‌ نئوكلاسيك، پول‌ فقط‌ واسطة‌ مبادله‌ و سنجش‌ ارزش‌ است‌ يا به‌ عبارتي، پول‌ فقط‌ به‌ سبب‌ انگيزه‌هاي‌ معاملاتي‌ و احتياطي‌ تقاضا مي‌شود؛ در حالي‌ كه‌ در نگرش‌ كينز، پول‌ افزون‌ بر پاسخ‌ به‌ انگيزه‌هاي‌ پيشين‌ وظيفة‌ سفته‌بازي‌ را نيز بر عهده‌ دارد. اين‌ وجه‌ تمايز آن‌قدر اهميت‌ دارد كه‌ با كنار گذاشتن‌ آن، اقتصاد كينزي‌ حالتي‌ خاص‌ از اقتصاد نئوكلاسيك‌ خواهد شد؛ البته‌ نه‌ اين‌كه‌ نئوكلاسيك‌ نرخ‌ بهره‌ را در تحليل‌هاي‌ خود لحاظ‌ نمي‌كردند. كينز از طريق‌ وارد كردن‌ آن‌ در بازار پول، كوشيد نقش‌ با اهميت‌تري‌ به‌ نرخ‌ بهره‌ بدهد.

در اقتصاد كينز، وجود حساسيت‌ تقاضاي‌ پول‌ دربارة‌ نرخ‌ بهره، يگانه‌ دليل‌ براي‌ بيكاري‌ است. مادامي‌ كه‌ سفته‌بازي‌ با پول‌ رواج‌ داشته‌ باشد، اقتصاد در اشتغال‌ ناقص‌ خواهد بود. كينز به‌ صراحت‌ بيان‌ مي‌كند كه‌ نرخ‌ بهره، نقش‌ ويژه‌ در محدود كردن‌ سطح‌ اشتغال‌ ايفا مي‌كند؛ زيرا پايه‌اي‌ را مي‌گذارد كه‌ كارايي‌ نهايي‌ سرمايه‌ بايد به‌ آن‌ برسد.10 به‌ عبارتي‌ ديگر، نرخ‌ بهره‌ بر سرمايه‌گذاري‌ها حد مي‌زند. هر چه‌ نرخ‌ بهره‌ بالاتر باشد، فقط‌ سرمايه‌گذاري‌هايي‌ انجام‌ مي‌شوند كه‌ بازده‌ انتظاري‌ بالايي‌ متناسب‌ با نرخ‌ بهرة‌ پيشين‌ داشته‌ باشند و همچنين‌ محدوديت‌ در سرمايه‌گذاري، حجم‌ اشتغال‌ را كم‌ مي‌كند و اقتصاد را در اشتغال‌ ناقص‌ قرار مي‌دهد؛ بدين‌سبب‌ بايد دولت‌ با دخالت‌ خود، كمبود سرمايه‌گذاري‌ها (كمبود تقاضاي‌ مؤ‌ثر) را تأمين‌ كند.

با مطالعة‌ كارهاي‌ كينز به‌ روشني‌ در خواهيم‌ يافت‌ كه‌ او از پيشگامان‌ مخالف‌ با بهره‌ است؛ ولي‌ هيچ‌گاه‌ در نوشته‌هاي‌ خود به‌طور مستقيم‌ به‌ اين‌ مسأله‌ اشاره‌ نمي‌كند. شايد تصور كينز اين‌ بوده‌ كه‌ حذف‌ نرخ‌ بهره‌ يا غيرممكن‌ است‌ (به‌ سبب‌ تأثيرات‌ بوم‌ باورك، 1981) يا دست‌كم‌ در بسيار كوتاه‌ مدت، جاي‌ بحث‌ ندارد.


دریافت فایل


تحقیق در مورد دستاوردهاي‌ علمي‌ دربارة‌ نرخ‌ بهره‌ و تحليل‌ تأثير آن‌

تحقیق در مورد دستاوردهای‌ علمی‌ دربارة‌ نرخ‌ بهره‌ و تحلیل‌ تأثیر آن‌ ,دستاوردهای‌ علمی‌ دربارة‌ نرخ‌ بهره‌ و تحلیل‌ تأثیر آن‌,دانل

عمومی و آزاد

فایل های جدید

یکی از تب ها رو انتخاب بکنید