تحقیق در مورد گام هاي نو در مرجعيت شيعه

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ويرايش و آماده پرينت )

تعداد صفحه : 17 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

گام هاي نو در مرجعيت شيعه

آيا تا به حال براي شما پيش آمده است, به عنوان يك فرد ناشناس با يك مرجع تقليد اسلامي, در يك اتاق معمولي و در خانه او, ملاقات كنيد؟

آيت الله جناتي مرجع تقليد امروز ايران كه به تازگي 70 ساله شده است در خانه اي بزرگ و ساده در كوچه پس كوچه هاي شهر قم زندگي مي كند. اين خانه عليرغم بزرگي, نماي ساده اي دارد كه به نظر مي رسد سيماني است. ده پانزده پنجره فلزي آهني زنگ زده و يك در آهني ضد زنگ زده با چراغي كه محوطه جلو درب را روشن مي كند از ويژگي هاي خاص منزل اين عالم ديني است.

آيت الله فرد بشاش و خوش برخوردي است و در سخن گفتن بسيار پرحرارت و شاداب نشان مي دهد, اما زماني كه پاي گفتگوي مذهبي احكام ديني به ميان كشيده مي شود جوش و خروش او چند برابر است. لحن سخن او در اين هنگام بسيار محكم و قاطع و البته با كنايات و اشارات خاص و شيرين مخصوص نواحي شرق ايران توأم مي شود. چشماني بزرگ و خسته و ريش خرمايي رنگ و مجعدي دارد اما موهايش به سپيدي گراييده است.

آيت الله جناتي دردهاي زيادي داشت, اين به خصوص در گفته هايش بيشتر به چشم مي آمد. او از رنج هايي مي گفت كه از 20, 30 سال پيش دامانش را گرفته و پس از گذر اين همه سال, اين روزها را همراه با آرامش مي خواهد, از نام و شهرت و معروفيت نصيبي نبرده و جز معدودي دانشمندان و متفكران بسيار بزرگ اسلامي و مسيحي و ديگران, همنشين ديگري نداشته است. بعضا ديده مي شود كه در جاهاي خاصي به بحث و گفتگو با ديگر عالمان ديني مشغول شده و يا در زير زمين منزل خويش به درس و بحث مذهبي مي پردازد. او مرجعي ديني است كه در پس سرگذشت خود, سفرهاي علمي و كنفرانس هاي ديني بين المللي فراواني را به يادگار گذاشته و آشنايي عميقي با فرهنگ و آداب اروپاييان دارد.

او نظريات جديد و جالبي را در فقه اسلامي مطرح ساخته و هم بستري اجتهاد امروزي «با احتياط» فقهي را ناكارآمد و نادرست مي داند. اين نظريه در رساله توضيح المسائل آيت الله به وضوح ديده مي شود, در نتيجه, جوان امروز ايراني با رساله اي نوين روبروست كه بيش از 170 احتياط در آن حذف شه است. اين كاري است كه از 150 سال پيش بدين سو كسي به انجام آن مبادرت نكرده و يا جرأت انجام آن را نداشته است.

جامعه جوان و مرجع امروز

جامعه امروز ايران, در عصر حاضر درگير بزرگترين چالش هاي فكري, عقيدتي در مباني و اصولي است كه سال هاي سال از نياكان خود به ميراث برده است. از اصلي ترين و با اهميت ترين اين مباني, اصول ديني و مذهبي اين جامعه است كه امروزه زير قباي فقه شيعي و در يد فقها و عالمان و رهبران دين شناس جامعه به جامعه عرضه شده و چنانكه مي بينيم تا حدي نامقبول و نامفهوم افتاده است.

به حقيقت بايد گفت: نسل امروز ايران چندان نگاهي به دين ندارد و يا اگر در طلب آن روان است, جز تاريخ و اخلاق ديني, نمي طلبد و فقه اسلامي در فكر و ذهن او بسيار مهجور و متروك افتاده است.

در اين ميانه, نقش متوليان و راهبران فقه اسلامي در جامعه جوان امروز ايران بسيار حياتي است, چه اينان مي بايد دريابند كه خواسته هاي اين نسل, جز آن است كه در نوشتارها و رسالات مذهبي ديده مي شود. نسل امروز نگاه عقلاني را در تمامي جنبه هاي زندگي خود وارد كرده و دين را هيچ گريزي از اين نگاه تند و تيزبين و شكاك نيست. علت يابي و استدلال علمي اينك جزئي از فقه اسلامي به شمار مي آيد و اگر تا ديروز قرار بود كه به احكام و فرامين مذهبي به سادگي و بي چون و چرا عمل شود, امروز چنين نيست و نخستين مسئله اي كه به احكام و فرامين مذهبي به سادگي و بي چون و چرا عمل مي شود, امروز چنين نيست و نخستين مستله اي كه روح يك جوان دردمند و متردد و مسئول را در قبال دستورات مذهبي حاكمان ديني به چالش جدي وا مي دارد طرح اين سوال است كه علت فلان حكم و بهمان مسئله فقهي چيست و چرا بايد به آن عمل شود؟

نكته تلخ تر اينجاست كه اين ديد خوشبينانه تنها بخش كوچكي از جامعه جوان ايران را در بر مي گيرد و بسياري را سوداي آن نيست كه به چرايي و چگونگي فرامين ديني و حتي متن مذهب خود حساس باشند و به كنكاش و جستجو در بطن و روح آن بپردازند. حال بايد بدانيم رويكرد مرجعيت شيعي نسبت به اين خواست ها و افكار عمومي چيست و چه رهيافتي براي آنان به ارمغان آورده است؟

بي شك مراجع امروز ايران دو دسته اند:

1- مرجعيت سنتي:

اين طبقه داراي ديد سنتي و نظر و نگاه قديمي و اسلوب يكنواخت و روش منطبق بر يكصد سال پيش و يا پيش از آن است كه تا به امروز هرگز تكان نخورده است و به هيچ روي شرايط زمان و مكان و تغييرات و تعويضان آن برايش مفهوم و مهم نيست (تغيير و تحول شرايط روز در دگرگوني ويژگي هاي دروني يا بيروني موضوعات احكام چنان مؤثر است كه در نهايت به شكل گيري احكام و فرامين ديگري مي انجامد).

اين نظر از آنجا ساتع است كه فرض اين عالمان و فقيهان سنتي بر آسيب پذيري دين و ضربه خوردن فقه اسلامي در صورت انطباق و سازگاري به آن با شرايط روز مي باشد, از اين روي اصل و اساس فقه را نگاه داشته اند و به هيچ گونه تغيير و تحول در ابعاد و شكل آن نمي انديشند.

2- مرجعيت نوين:

اصطلاحي كه تحت عنوان مرجعيت نوين به كار مي بريم به ساخت فكري و ذهني آن دسته از مراجع مربوط است كه تحولات و شرايط روزمره اجتماعي, سياسي و نيازهاي جديد جامعه را درك كرده اند و بي تفاوت از كنار آن عبور نكرده اند. اين طبقه از مراجع ديني شرايط روز را به طور عميق و اساسي در احكام و نظريات فقهي خود گنجانده اند و جداي از اقبال عمومي مردم مورد توجه گروه هاي روشنفكر, سكولار و حتي لائيك قرار گرفته اند.

طبقه جوان جامعه نيز از اين رويكرد به دور نمانده است. اين بخش عظيم جامعه ايراني تغييرات و تكاملات فقهي و مذهبي مراجع ديني روشن بين امروز را مهم انگاشته و عاملي براي بازگشتي دوباره به سطح مذهب و رويه دين مي انگارد.

امروز در جامعه ايراني و در ميان تمام طبقات آن سخن از اين دسته مراجع است. چند تن از آنان بسيار شناخته شده و معروف مي باشند اما بعضا مراجع ديني اي ديده مي شوند كه به علت پايبندي به اصول اخلاق سنتي خود و حفظ تواضع و ايمان دروني, تلاش چنداني براي مطرح ساختن خود در جامعه انجام نمي دهند. امروز و دراين گزارش سخن از اين گونه راهبران ديني جامعه است. مرجعي كه امروز سخن ما حول محور او مي گردد, آيت الله جناتي است كه در خانه بزرگ اما بسيار ساده خود در شهر مذهبي قم زندگي مي كند و به تازگي رساله احكام علميه خود را منتشر ساخته است.

عمومی و آزاد

فایل های جدید